Help ik zit in een relatiecrisis
De Relatievakantie in Malaga
Relatiecrisis! De reisdag. Daar zit ik dan, op een IKEA slaapbankje in een appartement in Zuid-Spanje. Het uitzicht is prachtig. De heerlijke winterzon verlicht ons mooi gelegen terras, vanwaar we uitkijken over het stille strand en de kolkende zee. Ik hoor de golven op het strand slaan, de meeuwen krijsen en de oude mannetjes voor het restaurant naast ons nemen vrolijk babbelend de dag door. Maar ik zit in een Relatiecrisis. (dit artikel is geschreven door een ex cliënte (journaliste)
Het klinkt allemaal enorm idyllisch en heerlijk, toch draait mijn maag zich al de hele dag om van de zenuwen. Mijn hoofd maakt overuren en het voelt als ‘erop of eronder’. Gaat mijn relatie het redden ja of nee? Gaat intensieve relatietherapie ons echt helpen? Lees meer over wat relatietherapie is.
Relatiecrisis? Een weekje weg zonder kids
Mijn vriend en ik zijn niet zomaar een weekje zonder kinderen weg. Nee, we zijn begonnen aan een heuse relatievakantie. Een week lang gaan we in de ontspannende omgeving van Malaga met een relatietherapeut aan de slag. Vijf dagen lang gaan we ons onderdompelen in communicatietechnieken, verwachtingspatronen en ontdekken wat er moet veranderen in onze relatie zodat we beiden blij zijn met dat wat we hebben opgebouwd. Gaan wij hier over een week weg als happy koppel of als nieuwbakken singles? Deze gedachte maakt dat mijn darmen trampoline springen in mijn onderbuik.
Weer een jaar erbij in de relatiecrisis
Al jaren scharrel ik wat aan. Af en toe een date via internet en roep ik enorm happy single te zijn, terwijl ik stiekem dolgraag thuis wil komen bij een eigen vent en eerste kerstdag met alle liefde bij kersverse schoonouders door wil brengen. Meneer H. en ik leren elkaar kennen via mijn werk. Ik vraag hem mee uit en tijdens onze eerste date gedragen we ons als pubers die niet van elkaar af kunnen blijven.
Zes weken later gaan we
Zes weken later gaan we voor het eerst een weekendje weg samen, vijf maanden later maken we onze eerste verre reis naar Thailand om vervolgens een paar jaar later samen een huis te kopen, twee kinderen op de wereld te zetten en voor ik het weet schrijf ik in december 2015 bij een Facebookbericht met foto van ons samen: ‘Weer een jaar erbij #11 jaar samen. Een happy end zou je zeggen, maar dat voelt voor mij toch anders.
Relatiecrisis? Hij weet, ik ben ontevreden
Door de jaren heen heb ik al vaker aangegeven dat ik niet helemaal blij ben met de relatie. Ik mis het voeren van goede gesprekken, delen van emoties en samen filosoferen over de toekomst. We leven langs elkaar heen. Tijdens zo’n gesprek geeft mijn vriend aan dat hij me snapt, dat het inderdaad anders moet en dat we eraan gaan werken.
Na zo’n gesprek ben ik weer even gerust gesteld en kan ik er weer even tegen aan. Tot ik merk dat er niet zo veel verandert en toch maar weer het gesprek aan ga.
Mindfullness retraite
Deze cyclus heeft zich jaren herhaald tot ik in mijn eentje deelneem aan een mindfullness retraite in de zomer van 2015. Ik kan mijn gevoel niet langer uitschakelen. Ik twijfel aan de relatie en ben ongelukkig in de relatie. Merk dat mijn zoekopdrachten op internet steeds vaker te maken hebben met Funda en vraag ik me af hoe het zou zijn om alleen met de kids te zijn. Tegelijkertijd is dat ook weer helemaal niet wat ik wil en hoop ik het tij nog te kunnen keren. Duidelijk is dat ik het hardop moet gaan uitspreken; ik ben niet gelukkig in de relatie; er moet iets veranderen, want anders hoeft het voor mij niet meer.
Relatiecrisis? Internet speurtocht
Ik speur het internet af naar hulp om er samen uit te komen, om te blijven. En dan stuit ik op www.relatievakantie.com. Mijn hart maakt een sprongetje; zou dit de oplossing zijn? De tarieven en kosten van de accommodatie blijken te passen. Mijn vriend geeft aan ook te willen knokken voor ons en dus zitten we vier weken later op een opklapbank in een appartement in Malaga. Vandaag zijn we van het vliegveld opgehaald door Ingo, onze eigen relatietherapeut voor de komende week. Kan hij ervoor zorgen dat mijn hart weer open gaat voor hem en we kunnen zeggen: ‘En ze leefden nog lang en gelukkig’? Gelukkig hebben we een relatietherapieverzekering en kost deze relatie intensive ons geen geld.
De relatieproblemen beu?
Dag 1
Tringgggg, tringgggg, het is lang geleden dat ik wakker werd door het geluid van de wekker. Ik heb als een blok geslapen en voel me zowaar uitgerust. Even geen kinderen die op me wachten, geen luiers verschonen, maar een boekje lezen en dan ontbijten met uitzicht op zee. Ik kleed me aan en besluit een strandwandeling te maken. Weer doemen de vragen op die ik mezelf de afgelopen tijd zo vaak gesteld heb; kan ik nog wel van meneer H. houden? Kan ik hem accepteren zoals hij is? Hebben we wel genoeg gemeen om door te gaan? Ik voel de tranen achter mijn ogen branden terwijl ik over de zee staar.
Geef een cijfer aan je relatie
‘Denk na over de volgende twee vragen’;Ingo is nog maar net binnen als hij van wal steekt. Ik had verwacht dat we elkaar eerst nog wat beter moesten leren kennen om van start te kunnen gaan, maar niets is minder waar. Als je je relatie een cijfer tussen de 1 en de 5 moet geven, welk cijfer is dat dan? En welk cijfer tussen de 1 en 5 wil je geven aan hoeveel je wilt investeren in je relatie? Een 1 is dus niks en een 5, dan wil je koste wat het kost dat je relatie stand houdt en heb je er dus alles voor over. Ingo hangt een aantal grote vellen papier op de ramen, de deur en op een schilderij zodat hij verschillende dingen kan opschrijven en uitleggen.
Klant-leverancier
Hij legt uit dat je een relatie kan zien als een ‘klant-leverancier verhouding’. Je bent alleen allebei klant en allebei leverancier. Dit kan de relatie soms wat ingewikkeld maken.
De hele ochtend denken we na over wat er nodig is om een goede band te hebben en houden tussen de leverancier en de klant, wat kwaliteit in houdt en stellen we de gouden communicatieregels op. Hierbij is het geven van feedback en de manier waarop je dat doet enorm belangrijk. We ontdekken hoe je achter de behoefte van een ander kan komen en hoe er een win-win situatie ontstaat. Welke vragen we aan elkaar moeten stellen om tot een gezamenlijke behoefte te komen die ons allebei wat oplevert.
De urgentie voelen
Om hier toe te komen is het nodig om de urgentie te voelen. En dat doe ik zeker; als we niet aan onze relatie werken is er straks geen relatie meer. Ik moet weten wat ik wil en hoe ik ervoor kan zorgen dat ik krijg wat ik wil. Ik moet de juiste kennis en vaardigheden hebben om op een goede manier te communiceren en tot iets te komen. Na drie uur luisteren, meedenken, oefenen, voelen, huilen en praten ben ik kapot. Het is ongelooflijk intensief wat we aan het doen zijn, maar ik merk dat ik ook heel erg blij van word. Ik voel een sprankje hoop in mijn onderbuik, zou het dan toch goed komen?
De boulevard van Malaga
Terwijl we over de kilometers lange boulevard richting Malaga lopen praten we over ons huiswerk. Ik moet erachter komen hoe voor H. zijn meest ideale vakantie eruit ziet. En niet oppervlakkig, maar tot in de details en vice versa. Daarna moeten we tot een gezamenlijk ideale vakantie komen. Ondertussen zijn we ook begonnen met elkaar feed back te geven. Gisteren bestaat niet meer.
Geen oude koeien uit de sloot
We mogen geen oude koeien uit de sloot halen, maar elkaar vanaf nu duidelijk vertellen als er iets niet goed gaat. Dit doen we volgens vier simpele regels. Ik had niet gedacht dat we ze vandaag al een aantal keer konden oefenen. We blijken ontzettend vaak dingen in te vullen voor de ander, aannames te doen en iets wat de ander zegt anders te interpreteren dan de ander het bedoeld heeft. Nu hoor ik wat het met mijn vriend doet als ik hem afsnauw, welk gevoel ik hem daarmee geef. Ik had werkelijk geen idee.
Laat me van je houden zoals je bent!
Onderweg komen we een straatmuzikant tegen. Ze heeft een prachtige stem en we besluiten op een trapje te gaan zitten om naar haar te luisteren. Ze zingt over ‘Mr Colourfull’ en wat hij met haar doet. Een zinnetje komt binnen; laat me van je houden zoals je bent! We zijn haar enige publiek en ze zingt een nummer voor ons dat ze speciaal voor mensen zingt die net als zij van reizen houden. ‘Volg de zon’ is de titel´. Haar stem betovert me.
Nu weet ik hoe de ideale vakantie er voor me uit ziet; naar de zon en met z’n viertjes op een camping waar het vrije hippie gevoel is. Kampvuurtjes, op blote voeten in het zand, goede gesprekken. Niets hoeft, alles mag als het maar met respect gebeurd.
Wat is je ideale kind, een opdracht
Ook de tweede opdracht, hoe ziet een ieders ideale kind als volwassene er uit ,is inspirerend. Hoe willen wij dat onze kinderen in het leven staan als ze volwassen zijn? De opdracht is mooi en confronterend tegelijk. Als ik immers wil dat mijn kind zich later goed genoeg voelt/zelfverzekerd is, zal ik hem dat wel mee moeten geven. Ik zal hem dus nog vaker moeten vertellen hoe leuk, lief, geweldig hij is. Dit doe ik veel te weinig. We hebben een druk gezinsleven. Werk, vrienden, hobby’s. Overal moet tijd voor zijn, maar maak ik wel genoeg tijd voor mijn kinderen? Wil ik niet veel te veel?
Het is 21.00 uur en ik kan mijn ogen niet meer open houden. Ik ben kapot. Het is lang geleden dat we zoveel met elkaar gepraat hebben, niet bang waren voor wat de ander dacht en elkaar feed back hebben gegeven.
Dag 2
Na een onrustige nacht gaat de wekker. Ik kon maar moeilijk in slaap komen. Er gaan zoveel gedachten door me heen. Tijdens het ontbijt beginnen we eigenlijk gelijk weer te praten. We bespreken hoe onze ideale vriend er uit ziet. We vragen door; je zegt dat de ideale vriend je vrij moet laten, wat houdt ‘vrij laten’ dan in voor jou? Waarom is elkaar vrij laten voor jou belangrijk? Wat levert dit jou op om vrij gelaten te worden?
Tranen naar de zee
Als we even later een stuk langs de zee hebben gelopen en we samen op een bankje over de zee staren komen bij mij de tranen. Eindelijk kan ik de woorden vinden om meneer H. echt uit te leggen wat ik in onze relatie mis en waarom deze behoefte zo belangrijk voor me is. Het is een emotioneel, bijzonder moment waarop ik me gehoord en begrepen voel. Iets wat ik lange tijd niet heb ervaren.
’s Middags gaan we de opdrachten met Ingo uitdiepen. We praten en we praten, we spreken dingen uit die nooit eerder tegen elkaar gezegd zijn. Het zijn eigenlijk helemaal geen ingewikkelde dingen die we doen, als je ze maar wel doet en toepast. De tijd vliegt voorbij.
“Zeg een half uur lang alles wat je hardop denkt”
Ook nu krijgen we weer een opdracht mee: “zeg een half uur lang alles wat je hardop denkt”. Echt alles, zonder filter. Ik vind het een briljante opdracht, maar hij blijkt lastiger dan ik in eerste instantie dacht.
Je gedachten gaan zo snel, dat ze bijna niet te volgen zijn. Als ik iets hardop wil zeggen, denk ik alweer aan iets anders. Maar het feit dat we zo ontzettend met elkaar bezig zijn, zonder afleiding van telefoon, werk, kinderen en huishouden geeft een heerlijk gevoel.
Houden van betekent voor ons
Als we elkaar ’s avonds op een terrasje hebben verteld wat houden van voor ons betekent en we ieder ook gedrag beschrijven bij hoe je kan laten zien dat je van iemand houdt gebeurd het; ik besef hoe moeilijk het voor mijn vriend is om steeds te praten, bij zijn gevoel te komen, al deze opdrachten te doen, maar hij doet het wel. Voor mij, voor ons. Ik voel iets in mijn onderbuik waarvan ik steeds twijfelde of het er nog wel zat: een vlindertje, een ík-hou-van-je-gevoeltje, een sprankeltje hoop. Wauw! En dat al op dag 2.
Dag 3
We herhalen eerst de stof van gister nog een keer en bespreken ons huiswerk. Wat betekent houden van voor ons allebei. Voor mijn vriend is dit toch anders dan voor mij. Je denkt zo makkelijk dat je wel weet wat de ander denkt, nu blijkt dat dit absoluut niet het geval is. Sterker nog, ik krijg steeds het gevoel dat ik H. helemaal niet zo goed ken en hij mij niet. We bespreken zijn Y (zijn ideale situatie) als het gaat om gedrag inzake houden van.
Op welke manier laat je iemand zien dat je van de ander houdt
Zijn Y blijkt toch echt anders te zijn dan mijn X (mijn ideale situatie). Hij zegt te laten zien dat hij van me houdt door bijvoorbeeld met mij mee te gaan shoppen, omdat hij dat voor mij doet. Ik heb nooit geweten dat hij zo’n ontzettende hekel aan shoppen had dat het voor hem een opgave is geworden, een uiting van liefde. Ik voel het als iets dat gewoon af en toe moet gebeuren. We vragen over alles enorm door en ik hoor ontzettend veel dingen die ik niet wist.
Onze ideale vriend
Als de onderburen een pergola in de voortuin aan het bouwen zijn, verplaatsen we onze sessie naar een terrasje in de zon. Ingo schrijft op een groot vel papier hoe onze ideale vriend eruit ziet. Wat houdt naar elkaar luisteren nou precies in. Wat doe je dan wel, wat doe je dan niet? H. vindt het fijn als ik meedenk, mee help oplossingen te verzinnen. Ik vind het prettig als hij me vragen stelt zodat ik daardoor inzichten krijg. De lijst van hoe de ideale vriend eruit ziet is lang.
De valkuil
Af en toe trappen we in de valkuil om toch te beginnen over wat er in het verleden voorgevallen is. Er komt dan gelijk een steen in je maag en het fijne gevoel verdwijnt even. Dat is dus de reden dat Ingo ons steeds op het hart drukt: ‘Gisteren bestaat niet meer’. We beginnen vandaag opnieuw, we doen geen aannames, vullen niets voor de ander in en we komen van Mars.
Doorvragen
We kennen elkaar niet en snappen niets van wat de ander zegt, daarom moeten we steeds maar weer doorvragen. Net zo lang tot we helemaal voor ogen hebben wat de ander met iets bedoeld. En het werkt. Steeds vaker zeggen we tegen elkaar ‘stop, gister bestaat niet’ of ‘niet voor me invullen’. We komen tot de ontdekking dat we veel vaker voor elkaar invullen dan we door hebben. Van ‘dat vind jij toch niet leuk’ tot ‘jij denkt hier heel anders over dan ik’.
Mijn ‘snauw’ gedrag
Ook tijdens de Spaanse lunch met inktvis, aubergine met honing en ansjovis van de barbecue praten we verder. Welk gedrag willen we van ons zelf veranderen? Gelijk komt mijn ‘snauw’ gedrag in me op. Ik wil niet meer zo vaak tegen mijn gezinsleden snauwen. Ik wil op een rustige manier corrigeren of feed back geven. Om gedrag te kunnen veranderen moet je de urgentie bepalen, of je het wil en daarna de tools krijgen om het te kunnen. Die middag krijgen we als huiswerk mee om situatie A te beschrijven. Dat is nog eens wat anders als de relatiecrisis ervaren.
Ik ben ontevreden over je gedrag
Dit is het gedrag dat we nu hebben waar we niet tevreden mee zijn. Als we allebei al onze gedragingen hebben opgeschreven gaan we erover praten en doorvragen. Waarom, wanneer, wat maakt, hoe belangrijk is het voor je om het te veranderen en wat levert het je op als je het anders gaat doen? Om 19 uur zijn we klaar met deze opdracht en kunnen we allebei geen pap meer zeggen. We hebben zelfs geen puf meer om uit eten te gaan en bakken thuis een hamburger om daarna heel snel te gaan slapen.
Dag 4
Vandaag een dagje vrij en dus gaan we erop uit. We huren een fiets en rijden de kilometers lange boulevard af naar Malaga. Ons eerste doel is de Engelse begraafplaats. Net naast het centrum, midden in een woonwijk, ligt de begraafplaats verscholen. Een oase van rust midden in de drukte van de stad. Het is de enige plek waar niet Rooms Katholieke Christenen begraven kunnen worden in Malaga en omliggende dorpen. We krijgen een kaart mee en lopen langs 18 bijzondere graven met een verhaal. Als we bij nummer 16 zijn krijg ik kippenvel. Hier liggen allemaal kinderen begraven die bij verschillende epidemieën om het leven zijn gekomen. Ieder graf is versierd met schelpen.
De meesten liggen hier al 150 jaar
De meesten liggen hier al 150 jaar. We gaan op een bankje zitten en ik denk aan mijn eigen kinderen. Wat hebben we het toch goed, ik besef me dat te weinig. H. en ik doen een ‘pinky-swear’. Ik beloof dat ik echt mijn best ga doen minder te snauwen en geduldiger ga proberen te zijn. Mijn vriend belooft dat hij zijn best gaat doen meer zijn gedachten en gevoelens met me te delen.
Ik voel me gelukkig
De stralen van de zon schijnen precies door een kruis op ons lichaam, de vogeltjes doen hun verhaal en wij kijken elkaar zwijgend aan. Ik voel me gelukkig. Gewoon simpelweg gelukkig.
De rest van de dag bekijken we alle mooie bezienswaardigheden van de stad. Het Moorse kasteel, het Romeinse theater, H. voert een goed gesprek met Picasso, de smalle steegjes, verschillende pleinen, de kathedraal en de andere kant van de boulevard wordt door ons afgefietst. Als we ’s avonds in bed liggen bedanken we elkaar voor een heel fijne dag samen.
Dag 5
Ik merk dat ik een beetje gespannen ben voor wat er komen gaat vandaag. We gaan namelijk werken aan het onderwerp schade. Welk gedrag van de ander heeft schade bij je berokkend? Ik voel de angst van binnen dat dit onderwerp zo heftig is, dat het het fijne gevoel van de afgelopen dagen te niet kan doen.
Gedrag dat ik wil veranderen
We beginnen met een stukje herhaling. De dag van gister doornemen en pakken weer een voorbeeld van gedrag dat ik wil veranderen. Voor ik iets kan veranderen moet ik heel erg helder hebben wat het precies is waar ik naar op zoek ben. Als ik zeg dat ik wel meer onderdeel van het team op mijn werk wil zijn, begint Ingo met graven. Wat is het precies dat ervoor zorgt dat ik me minder betrokken voel bij de groep?
Waarom voel ik me zo
Waarom voel ik me zo en welk gedrag moet ik nou precies veranderen wil ik me wel bij de groep horen? Als je aan je relatie met je partner werkt, is het belangrijk om niet alleen naar je rol als partner te kijken, maar moet je ook je andere rollen onder de loep nemen. Ben ik tevreden met mijn rol als werknemer, als moeder, als dochter, als vriendin, als kennis? Alle rollen en hoe goed je je daarbij voelt hebben invloed op je rol als partner. Ik voel weer de energie in mijn lijf stromen om ook aan de slag te gaan met deze rollen.
Relatiecrisis? De schade bekijken
Dan wordt het tijd om de schade te bekijken. We moeten opschrijven welk gedrag van de ander schade heeft berokkent en hoe die schade eruit ziet. Ik ga eerst met Ingo een stukje lopen. We praten over deze schade en hoe belangrijk het is om je partner duidelijk te maken welke impact het gedrag van de ander op je heeft gehad. Daarnaast moet je altijd je behoefte duidelijk maken. Alleen als je daar eerlijk over bent, kan de ander vragen stellen en kan je samen tot een XY komen. Doe je dit niet, dan blijf je teleurgesteld en zal er schade gemaakt blijven worden.
Ingo blijft doorvragen
De tranen vloeien rijkelijk tijdens de wandeling, maar voel me ook opgelucht dat ik het eindelijk eens goed kan verwoorden en me erover uit kan spreken. Met vriendinnen doe ik het ook wel, maar niet op deze manier. Doordat Ingo blijft doorvragen kom je zo veel verder. Vaak loopt een gesprek uit op ongevraagd advies (daar ben ik zelf ook een ster in), terwijl ik nu merk dat het veel waardevoller is als je zelf tot een inzicht kan komen. Deze beklijft veel meer en zal dus ook makkelijker uit te voeren zijn dan wanneer iemand anders je advies heeft gegeven.
Relatiecrisis? We praten verder, we schreeuwen, we huilen
Ook H. maakt een wandeling en dan vertellen we elkaar over onze schade. Het is natuurlijk de bedoeling dat we elkaar als onafhankelijke marsmannetjes (we kennen elkaar niet en willen alles van de ander te weten komen) ondervragen. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Je voelt gelijk dat oude emoties en gevoelens de hoek om komen kijken. Ingo begeleidt ons en corrigeert ons waar nodig als we verzanden in welles nietes, oude koeien uit de sloot halen of een gesloten vraag stellen. Als Ingo om 20.00 uur vertrekt, zijn we kapot. De sfeer is bedrukt en ik voel weer een afstand. We praten verder, we schreeuwen, we huilen en dan besluiten we te stoppen. Het lukt ons niet langer om open vragen te stellen zonder oordeel te vellen. Maar het lukt ons wel om dit in te zien en een time out in te lassen.
Relatiecrisis? Hoe heftig ook. Het voelt goed zo.
Ik merk dat ik een beetje boos ben. Waarom hebben we dit schade-gedoe niet eerder in de week gedaan. Nu is het fijne gevoel van de afgelopen dagen weg. We slapen allebei niet lekker en ’s nachts beginnen we opnieuw te praten. Nu rustig, open, zonder heftige emoties. We stellen elkaar vragen en komen tot een XY. We komen dichter bij elkaar en zijn blij. Nu snap ik ook wel waarom het goed is dat we het schade gesprek niet eerder hebben gedaan. Nu hadden we de tools in handen om het niet uit de hand te laten lopen. Hoe heftig ook. Het voelt goed zo.
Dag 6
De laatste dag alweer, wat is het snel gegaan. Het was een heftige avond en een bijzondere nacht. We ronden de week af met een laatste sessie met Ingo. We maken een planning voor de komende drie maanden. Aan je relatie werken kost tijd en dus moeten we 4 uur per week met elkaar gaan praten, tijd samen door brengen. Ik merk dat ik een heel fijn gevoel heb als we op het vliegtuig naar huis stappen. We gaan in ieder geval niet als versbakken singles naar huis.
4 Weken later
Relatiecrisis?Het gaat goed, heel goed kan ik wel zeggen. Na onze week is er iets verandert. We praten, we luisteren, we zijn geduldiger er is rust. Het niet snauwen kost me energie, maar het lukt wel. Ik ben geduldiger en de sfeer is veel prettiger in huis. De wekelijkse gesprekken over onze relatie zijn heel fijn. Iedere week staat er een ander onderwerp op de planning die belangrijk is binnen onze relatie. Van intimiteit, naar opvoeding, naar persoonlijke ontwikkeling, naar vriendschappen. Over ieder onderwerp interviewen we elkaar en vragen we door. Iedere zaterdag doen we iets leuks met de kinderen, we groeien weer naar elkaar toe. We zijn er nog niet, maar ik zie de toekomst zonnig in.